عبدالباقی باقی اصفهانیباقیِ اِصْفَهانی، میرزا عبدالباقی (د ۱۲۳۸ق/۱۸۲۳م)، شاعر و از سادات بلندمرتبه موسوی می‌باشد. ۱ - بیوگرافیباقیِ اِصْفَهانی، میرزا عبدالباقی (د ۱۲۳۸ق/۱۸۲۳م)، شاعر و از سادات بلندمرتبه موسوی می‌باشد. ۱.۱ - نسب مادریباقی از سوی مادر از نقیب زادگان دارالسلطنه اصفهان، و خود از بزرگان آن دیار به شمار می‌آمد که نسل اندر نسل، منصب کلانتری را برعهده داشتند. [۱]
اختر احمد، تذکره، ج۱، ص۴۲، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش.
[۲]
محمود میرزا قاجار، سفینة المحمود، ج۱، ص۱۸۰، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۶ش.
[۳]
مفتون دنبلی عبدالرزاق، نگارستان دارا، ج۱، ص۶۳، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۲ش.
او نبیره میرزا عبدالباقی طبیب (د ۱۱۶۸ق) و پسر عم معتمدالدوله «نشاط» (د ۱۲۴۴ق) بود. ۱.۲ - کسب فیض از صافی ضمیرنخست به خدمت پیری (که نام او دانسته نیست، اما در برخی منابع وی را «صافی ضمیر» و از «اولیای زمان» وصف کرده‌اند) درآمد و به کسب فیض پرداخت. [۴]
دیوان بیگی شیرازی احمد، حدیقة الشعراء، ج۱، ص۲۲۳، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، ۱۳۶۴ش.
[۵]
اختر احمد، تذکره، ج۱، ص۴۲، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش.
[۶]
محمود میرزا قاجار، سفینة المحمود، ج۱، ص۱۸۰، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۶ش.
۱.۳ - منصب وزارتوی چندی وزارت کرمانشاهان، لرستان و خوزستان را بر عهده داشت [۷]
هدایت رضاقلی، مجمع الفصحا، ج۲، ص۱۸۲، به‌کوشش مظاهر مصفا، تهران، ۱۳۳۹-۱۳۴۰ش.
[۸]
دیوان بیگی شیرازی احمد، حدیقة الشعراء، ج۱، ص۲۲۳، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، ۱۳۶۴ش.
و سپس از این مشاغل کناره گرفت و به زیارت عتبات رفت. [۹]
مفتون دنبلی عبدالرزاق، نگارستان دارا، ج۱، ص۶۳، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۲ش.
۱.۴ - ندیم شاه‌زاده قاجاروی در اواخر عمر، مستوفی و ندیم شاه‌زاده محمدعلی‌میرزا، دولت‌شاه قاجار (۱۲۰۳-۱۲۳۷ق) بود. [۱۰]
اختر احمد، تذکره، ج۱، ص۴۲، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش.
[۱۱]
بسمل شیرازی علی‌اکبر، تذکره دلگشا، ج۱، ص۶۲۱، به کوشش منصور رستگار فسایی، شیراز، ۱۳۷۱ش.
۱.۵ - مرگباقی در کرمانشاهان درگذشت. [۱۲]
دیوان بیگی شیرازی احمد، حدیقة الشعراء، ج۱، ص۲۲۳، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، ۱۳۶۴ش.
۱.۶ - نوادگانمیرزا محمد، معروف به منظر اصفهانی را از نوادگان او دانسته‌اند که مانند آباء و اجداد خود مشغول خدمت دیوان بوده است. [۱۳]
هدایت رضاقلی، مجمع الفصحا، ج۲، ص۹۵۰، به‌کوشش مظاهر مصفا، تهران، ۱۳۳۹-۱۳۴۰ش.
[۱۴]
دیوان بیگی شیرازی احمد، حدیقة الشعراء، ج۳، ص۱۷۲۲، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، ۱۳۶۴ش.
۱.۷ - اثرباقی را در زمره ارباب ذوق دانسته‌اند. او با دانشمندان زمان خود نشست و برخاست داشت و در نظم و نثر صاحب قریحه بود. [۱۵]
اختر احمد، تذکره، ج۱، ص۴۲، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش.
[۱۶]
بسمل شیرازی علی‌اکبر، تذکره دلگشا، ج۱، ص۶۲۱، به کوشش منصور رستگار فسایی، شیراز، ۱۳۷۱ش.
تنها اثر برجای مانده از او دیوان شعری است که به کتابخانه شخصی حکیم محمد نبی‌خان جمال سویدا در لاهور تعلق دارد. [۱۷]
منزوی، خطی مشترک، ج۸، ص۱۲۳۱.
گفته‌اند که دیوان شعر او بیش‌تر غزل و قصیده و در برگیرنده نزدیک به ۴ هزار بیت است. برخی از ابیات سروده این شاعر در منابع گوناگون به صورت پراکنده آمده است. [۱۸]
اختر احمد، تذکره، ج۱، ص۴۲-۴۳، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش.
[۱۹]
مفتون دنبلی عبدالرزاق، نگارستان دارا، ج۱، ص۶۳، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۲ش.
[۲۰]
رشحه اصفهانی محمدباقر، تذکره منظوم، ج۱، ص۲۵، به کوشش احمد گلچین معانی، تهران، ۱۳۴۴ش.
[۲۱]
هولاکو قاجار احمد، مصطبة خراب، ج۱، ص۳۰، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۴ش.
۲ - فهرست منابع(۱) اختر احمد، تذکره، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۳ش. (۲) بسمل شیرازی علی‌اکبر، تذکره دلگشا، به کوشش منصور رستگار فسایی، شیراز، ۱۳۷۱ش. (۳) دیوان بیگی شیرازی احمد، حدیقة الشعراء، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، ۱۳۶۴ش. (۴) رشحه اصفهانی محمدباقر، تذکره منظوم، به کوشش احمد گلچین معانی، تهران، ۱۳۴۴ش. (۵) محمود میرزا قاجار، سفینة المحمود، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۶ش. (۶) مفتون دنبلی عبدالرزاق، نگارستان دارا، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۲ش. (۷) منزوی، خطی مشترک. (۸) هدایت رضاقلی، مجمع الفصحا، به‌کوشش مظاهر مصفا، تهران، ۱۳۳۹-۱۳۴۰ش. (۹) هولاکو قاجار احمد، مصطبة خراب، به کوشش عبدالرسول خیام‌پور، تبریز، ۱۳۴۴ش. ۳ - پانویس
۴ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۴۳۹۲، برگرفته از مقاله «باقی‌ِ اِصْفَهانی». رده‌های این صفحه : مقالات دانشنامه بزرگ اسلامی
|